TERMINY PRZEDAWNIENIA ROSZCZEŃ Z TYTUŁU WYKONANYCH USŁUG TRANSPORTOWYCH

Czas – w branży transportowej słowo klucz, odgrywający nieocenioną rolę. Począwszy od czasu niezbędnego na przyjęcia zlecenia, poprzez czas potrzebny na załadunek i rozładunek towarów, aż do czasu zapłaty za wykonaną usługę transportową. Wie to każdy, którego działalność koncentruje się właśnie w tym zakresie. Nie dla każdego jest jednak jasne, że biegnący czas, oprócz elementu stresogennego, może uniemożliwić wierzycielowi dochodzenie swych roszczeń.

Z taką właśnie sytuacją zetknęliśmy się w kancelarii COB, po spotkaniu z prezesem jednej z firm transportowych działających we Wrocławiu. Jakież było zdumienie zarówno nasze, jak i wspomnianego prezesa, który nie zdawał sobie sprawy, iż termin przedawnienia przekazanych nam faktur VAT upłynął ponad 2 lata wcześniej. Nie jest to rzecz jasna sytuacja bez wyjścia, jednak procedura prowadzenia takiej sprawy znacząco się komplikuje, utrudniając tym samym odzyskanie nieuregulowanych dotychczas należności.

Dzieje się tak za sprawą przedawnienia określonego w art. 117 kodeksu cywilnego, który wskazuje, iż po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia.

Mówiąc krótko, powyższe oznacza, że dłużnik ma prawo uchylić się od spełnienia świadczenia poprzez podniesienie zarzutu przedawnienia, nawet gdy jego sytuacja finansowa pozwala na spłatę zadłużenia, zdaje on sobie sprawę z nieuregulowanego świadczenia, jednak od terminu wymagalności upłynął określony czas. Ile wynosi ten „określony czas”, czy też „termin przedawnienia”?

Zgodnie z art. 118 kodeksu cywilnego, jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata.
Omawiając działalność koncentrującą się na świadczeniu usług transportowych, wskazać należy na ustawę: Prawo Przewozowe (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1983), regulującą krajowy przewóz osób i rzeczy z wyjątkiem transportu morskiego, lotniczego i konnego, zgodnie z którą, roszczenia dochodzone na jej podstawie przedawniają się z upływem jednego roku.

Co do zasady, bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, czyli np. dzień następujący po terminie płatności wskazanym w wystawionej fakturze. Szczegółowe przepisy w tym zakresie reguluje Art. 77 ust. 3 Prawa Przewozowego.

Kwestię przedawnień roszczeń w transporcie międzynarodowym reguluje natomiast Konwencja CMR (Dz.U. z 1995 r. Nr 69, poz. 352), zgodnie z którą roszczenia również ulegają przedawnieniu po upływie 1 roku. Wyjątek stanowią sprawy, w których podstawą roszczenia jest wina umyślna lub rażące niedbalstwo przewoźnika, wówczas okres ten wynosi, nie jeden, a trzy lata.

Kolejnym wyjątkiem jest też przedawnienie przewoźnego w transporcie międzynarodowym, które wynosi 15 miesięcy i liczone jest wyłącznie od dnia zawarcia (podpisania) umowy przewozu lub zlecenia transportowego. W tym przypadku data wystawienia faktury jak i termin jej płatności nie mają znaczenia.

Istnieją narzędzia umożliwiające wierzycielowi przerwanie biegu przedawnienia roszczeń – wówczas po każdym przerwaniu przedawnienie biegnie na nowo.

Sposobów na przerwanie przedawnienia jest kilka, jednak wszystko zależy od indywidualnej sytuacji wierzyciela.
Poprzez prowadzone działania COB, większość kontrahentów wyżej opisanego prezesa uregulowała zobowiązania zgodnie z ustalonym harmonogramem spłat, podpisując stosowne oświadczenia, umożliwiające prowadzenie sprawy pomimo upływu terminu przedawnienia.

Chcesz dowiedzieć się więcej, zadzwoń!
Znalazłeś się w podobnej sytuacji do wspomnianego wyżej prezesa? Nie wiesz kiedy przedawniają się posiadane przez Ciebie, a wciąż nieuregulowane przez Twoich kontrahentów faktury VAT?

Pamiętaj, aby zwiększyć szanse na odzyskanie należności, zanim dojdzie do przedawnienia roszczeń lub Twój dłużnik utraci zupełnie płynność finansową, powinieneś jak najszybciej podjąć działania windykacyjne!